ΙστορικΗ προσΕγγιση του θεσμοΥ του διατμηματικοΥ ΠρογρΑμματος ΣπουδΩν ΕπιλογΗς (ΠΣΕ) ΑνθρωπΙνων ΠΟρων και ΔιοΙκησης του ΠανεπιστημΙου ΑθηνΩν.
Οψεις και κινητικoτητα

 

 

Χαράλαμπος ΜΠΑΜΠΟΥΝΗΣ

Επ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών

 

Εμμανουήλ ΦΥΡΙΠΠΗΣ

Επ. Καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε. Πανεπιστημίου Αθηνών

 

 

 

 

 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

 

Με την ανακοίνωση αυτή παρουσιάζεται και αξιολογείται ο συγκεκριμένος εκπαιδευτικός θεσμός που εισάγει νέες εκπαιδευτικές επιλογές, νέα γνωστικά αντικείμενα και διατμηματικές συνεργασίες στο χώρο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στη συνέχεια, εξάγονται συμπεράσματα για τη σύνθεση του φοιτητικού σώματος και την ποιότητα του εκπαιδευτικού έργου.

 

SUMMARY

 

This statement presents and valuates a particular educational capitularity, which introduces new educational choices fresh knowledge and alliances among university department. As a result, there are significant findings regarding the synthesis of the student’s corpus and the quality of the educational teacher’s efforts.

 

 

1. ΤΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗΣ

 

Το 1997 με το νόμο 2525 (άρθρο 2 § 6) θεσμοθετήθηκαν στα ελληνικά ΑΕΙ και ΤΕΙ, Προγράμματα Σπουδών Επιλογής (Π.Σ.Ε.) με στόχο να εισάγουν τη δια βίου κατάρτιση στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση και να διευρύνουν τις εκπαιδευτικές επιλογές των νέων. Τα προ­γράμματα αυτά θα έδιναν ιδιαίτερη έμφαση σε νέα γνωστικά αντικείμενα και σε διατμημα­τικές συνεργασίες, θα λειτουργούσαν παράλληλα με τα ήδη υπάρχοντα προγράμματα σπουδών και θα οδηγούσαν σε πτυχίο Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή σε βεβαίωση σπουδών για όσους φοιτητές θα παρακολουθούσαν μεμονωμένα μαθήματα ή ομάδες μαθημάτων.

Στα προγράμματα αυτά είχαν τη δυνατότητα να γίνουν δεκτοί Έλληνες ή αλλοδαποί, κάτοχοι τίτλου απολυτηρίου Ενιαίου Λυκείου ή άλλου ισότιμου ή αντίστοιχου τίτλου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του εσωτερικού ή εξωτερικού που ανήκαν στις παρακάτω κατηγορίες: α) κάτοχοι απολυτηρίου Ενιαίου Λυκείου ή οι συμμετασχόντες στις Γενικές Εξετάσεις, β) φοιτητές σε πανεπιστήμια ή αντίστοιχα αναγνωρισμένα ιδρύματα του εξωτερικού, γ) φοιτητές ελληνικών Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι., δ) πτυχιούχοι Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι. και ε) λοιποί υποψήφιοι.

Η επιλογή των υποψηφίων κάθε μιας από τις κατηγορίες αυτές, θα γινόταν με βάση αντικειμενικά κριτήρια και ανάλογα με τον συντελεστή βαρύτητας αυτών ως ακολούθως:

α) Για τους κατόχους απολυτηρίου Ενιαίου Λυκείου ή για τους συμμετέχοντες στις Γενικές Εξετάσεις λήφθηκε υπόψη η ηλικία (18-25 ετών), ο βαθμός απολυτηρίου Ενιαίου Λυκείου ή άλλου ισότιμου ή αντίστοιχου τίτλου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του εσωτερικού ή του εξωτερικού, ο βαθμός Γενικών Εξετάσεων, τα έτη εκτός αγοράς εργασίας, τα έτη επαγγελματικής προϋπηρεσίας και τα έτη μεταλυκειακής εκπαίδευσης.

β) Για τους φοιτητές εξωτερικού λήφθηκε υπόψη ο βαθμός απολυτηρίου Ενιαίου Λυκείου ή άλλου ισότιμου ή αντίστοιχου τίτλου Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του εσωτε­ρικού ή εξωτερικού, ο βαθμός των Γενικών Εξετάσεων και ο αριθμός μαθημάτων επιτυχούς φοίτησης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

γ) Για τους φοιτητές ελληνικών Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι. λήφθηκε υπόψη ο βαθμός απολυτηρίου Ενιαίου Λυκείου ή άλλου ισότιμου ή αντίστοιχου τίτλου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του εσωτερικού ή εξωτερικού, ο βαθμός των Γενικών Εξετάσεων, ο μέσος όρος βαθμολογίας στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση και ο αριθμός μαθημάτων επιτυχούς φοίτησης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

δ) Για τους πτυχιούχους Α.Ε.Ι. ή Τ.Ε.Ι. λήφθηκε υπόψη η ηλικία (26-40 ετών), ο βαθμός πτυχίου, τα έτη εκτός αγοράς εργασίας και τα έτη επαγγελματικής προϋπηρεσίας.

ε) Για τους λοιπούς υποψηφίους που δεν ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες λήφθηκε υπόψη η ηλικία (26-40 ετών), ο βαθμός τίτλου απόλυσης από Λύκειο Δευτεροβάθμιας Εκπαί­δευσης ή άλλου ισότιμου ή αντίστοιχου τίτλου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του εσωτερικού ή εξωτερικού, τα έτη εκτός αγοράς εργασίας, τα έτη επαγγελματικής προϋπηρεσίας και τα έτη μεταλυκειακής εκπαίδευσης.

Τέλος, ο νομοθέτης προέβλεπε την έκδοση σχετικών υπουργικών αποφάσεων προκει­μένου να ρυθμισθούν θέματα που αφορούσαν:

-   στη δυνατότητα καταβολής τελών εγγραφής και φοίτησης για τους φοιτητές των Προγραμμάτων που είχαν συμπληρώσει το 25ο έτος της ηλικίας των (μετά από γνώμη της συνέλευσης του Προγράμματος και προκειμένου να αντιμετωπισθούν λειτουργικά έξοδά του),

-   στη διαδικασία κατάρτισης και έγκρισης των Π.Σ.Ε.,

-   στον τρόπο συγκρότησης και λειτουργίας της διοίκησής των,

-   στις αρμοδιότητες των οργάνων διοίκησής των,

-   στα ποσοστά των κατηγοριών των υποψηφίων που γίνονται κατά προτεραιότητα δεκτοί, και

-   στον τρόπο καθορισμού των συντελεστών βαρύτητας των κριτηρίων εισαγωγής κ.ά.

Η υπ’ αριθμό 6495/3-11-1997 Υπουργική Απόφαση που εκδόθηκε στη συνέχεια κατ' εξουσιοδότηση της παραγράφου 6 του άρθρου 2 του ν. 2525/97 ρύθμιζε θέματα οργάνωσης και λειτουργίας των Π.Σ.Ε. που ειδικότερα αφορούσαν:

α) στη διαδικασία κατάρτισης – έγκρισης των Προγραμμάτων,

β) στη συγκρότηση και τις αρμοδιότητες των Οργάνων Διοίκησης των Προγραμμάτων,

γ) στους κανόνες λειτουργίας των Προγραμμάτων,

δ) στις προϋποθέσεις και τις διαδικασίες εγγραφής των υποψηφίων φοιτητών, και

ε) στους κανόνες λειτουργίας και στις αρμοδιότητες της Επιτροπής Στρατηγικού Σχεδι­ασμού και Ποιότητας (Ε.Σ.Σ.Π.), της ειδικής οργανωτικής μονάδας διοικητικής και γραμμα­τειακής υποστήριξης (Μ.Δ.Υ.) κάθε Προγράμματος.

 

 

2. ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

2.1 Το σκεπτικό ίδρυσης και η σκοποθεσία του

Με βάση το παραπάνω νομοθετικό πλαίσιο (άρθρο 2 § 6 ν. 2525/97 και την Υπουργική Απόφαση με αριθμό 6495/97) το Διοικητικό Συμβούλιο του Τμήματος Οικονομικών Επιστη­μών (συνεδρίαση 26-11-1997) και το Διοικητικό Συμβούλιο του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης (συνεδρίαση 27-11-1997) καθώς και οι Γενικές Συνελεύσεις του Τμήματος Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (συνεδρίαση 26-2-1998), και του Τμήματος Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης (συνεδρίαση 28-11-1997) του Πανεπιστημίου Αθηνών, αποφάσισαν να εισηγηθούν στο Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων τη λειτουργία ενός Προγράμματος Σπουδών Επιλογής στον τομέα της Διαχείρισης Ανθρωπίνων Πόρων και της Διοίκησης. Στο Πρόγραμμα αυτό θα συμμετείχαν και εξωτερικοί φορείς, όπως το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης καθώς και σημαντικός αριθμός εξωτερικών συνεργατών από τον ακαδημαϊκό χώρο.

Σε ό,τι αφορά το σκεπτικό ίδρυσης του προγράμματος και τη σκοποθεσία του υπο­γραμμίζεται ότι: «το πρόγραμμα επιχειρεί ακολουθώντας τις σύγχρονες επιταγές στους τομείς της Διαχείρισης Ανθρωπίνων Πόρων και της Διοίκησης, να συμβάλλει στην ανάπτυξη της διεπιστημονικότητας των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων· διεπιστημονικότητα, που δια­σφαλίζεται με την προσέγγιση των τομέων αυτών από την πλευρά των οικονομικών επιστη­μών, της νομικής και διοικητικής επιστήμης της κοινωνιολογίας, της πολιτικής επιστήμης, της παιδαγωγικής, της διοίκησης επιχειρήσεων (management), καθώς και της ψυχολογίας.

Ειδικότερα, τα θέματα, προσεγγίζονται τόσο στο επίπεδο του ευρύτερου δημόσιου και κοινωνικού τομέα (δημόσια διοίκηση, διοίκηση δημοσίων υπηρεσιών και οργανισμών, τοπική αυτοδιοίκηση, δημόσια πολιτική, κ.ά.) όσο και στο επίπεδο του ιδιωτικού (διοίκηση επιχειρήσεων, διαχείριση ανάπτυξης, διαχείριση ανθρωπίνων πόρων, κ.ά.). Παράλληλα, καλύπτονται πολλαπλά επίπεδα ανάλυσης από το μικροεπίπεδο της επιχείρησης ή μονάδας οργάνωσης, στο τοπικό επίπεδο, στο επίπεδο της περιφέρειας, στο επίπεδο του εθνικού κράτους (δημόσια διοίκηση και πολιτική) και τέλος, στο υπερεθνικό και διεθνές επίπεδο (Ευρωπαϊκή διοίκηση και πολιτική, διεθνείς οργανισμοί).

Στο πλαίσιο της διευρυμένης αυτής προσέγγισης, το Πρόγραμμα προσφέρει ένα βασικό κορμό γνώσεων και τέσσερις επιμέρους κατευθύνσεις σπουδών. Μέσα από τις κατευθύνσεις παρέχεται στους φοιτητές η δυνατότητα εξειδίκευσης στους τομείς της εκπαίδευσης και της έρευνας, της ανάπτυξης και της αυτοδιοίκησης, της διοίκησης επιχειρήσεων, οργανισμών και υπηρεσιών και της Ευρωπαϊκής διοίκησης. Τέλος, προωθείται η πρακτική εφαρμογή των αποκτωμένων γνώσεων μέσω ειδικού προγράμματος.

Το Πρόγραμμα ανταποκρινόμενο και στο γενικότερο στόχο της εκπαιδευτικής πολιτικής που είναι η παροχή εκπαιδευτικών υπηρεσιών σε ενδιαφερόμενους/ες ανεξαρτήτως ηλικίας και η εισαγωγή προγραμμάτων δια βίου εκπαίδευσης στην Ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση, συνοπτικά επιδιώκει:

Ø     την προσφορά διεπιστημονικής εκπαίδευσης σε νέα και υπό ανάπτυξη γνωστικά πεδία μέσω διατμηματικής συνεργασίας

Ø     τη συγκρότηση και λειτουργία ενός σύγχρονου και ευέλικτου προγράμματος σπουδών ικανού να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες και συχνά μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς εργασίας

Ø     την παροχή εξειδίκευσης στους συγκεκριμένους τομείς

Ø     την ανάπτυξη της δια βίου εκπαίδευσης στους τομείς αυτούς

Ø     την οργάνωση και λειτουργία ενός Προγράμματος ανοιχτού σε διαδικασίες συνεχούς αποτίμησης για την εξασφάλιση υψηλού επιπέδου εκπαίδευσης, καθώς και την εξασφάλιση της δυνατότητας ορθολογικού επαναπροσδιορισμού και ανανέωσης της προσφερόμενης από το Πρόγραμμα εκπαίδευσης.» (Κανονισμός Λειτουργίας Προγράμματος 1999 σελ. 6-7).

Η διάρκεια φοίτησης του Προγράμματος θα κυμαινόταν από 4-10 έτη για τους ενδιαφερόμενους να αποκτήσουν πτυχίο, ενώ για τους ενδιαφερόμενους για μεμονωμένη ή ανεξάρτητη φοίτηση η διάρκεια μπορούσε να περιορισθεί σε μία και μόνον περίοδο.

 

2.2 Η ιδρυτική Υπουργική Απόφαση, τα αντικειμενικά κριτήρια, οι συντελεστές βαρύτητας κ.ά.

Στις 29 Ιουλίου 1998 ο τότε Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Γεράσι­μος Αρσένης, αφού έλαβε υπόψη του τις παραπάνω αποφάσεις των τεσσάρων Τμημάτων του Πανεπιστημίου Αθηνών με την υπ’ αριθμ. Β1/580 απόφασή του:

α) ενέκρινε τη λειτουργία Διατμηματικού Προγράμματος Σπουδών Επιλογής στο Παν/μιο Αθηνών με τον τίτλο «Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων και Διοίκησης» με τις ακόλουθες τέσσερις κατευθύνσεις: Διοίκηση Εκπαίδευσης και έρευνας· Διαχείριση Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης· Διοίκηση Δημόσιων Οργανισμών, Υπηρεσιών και Επιχειρήσεων· Ευρωπαϊκή Διοίκηση και Πολιτική (Φυριππής, 549-553),

β) καθόρισε τον αριθμό των εισακτέων φοιτητών σε 250 με τη δυνατότητα αύξησης έως και 50% από το ακαδημαϊκό έτος 1999-00 με απόφαση της Συνέλευσης του Προγράμματος,

γ) όρισε ελάχιστη υποχρεωτική διάρκεια φοίτησης για το πρόγραμμα δεκατρείς περιόδους και έναρξη λειτουργίας του προγράμματος το ακαδ. έτος 1998-99,

δ) προσδιόρισε σε τριάντα οκτώ (38) τουλάχιστον τα μαθήματα [παρακολούθηση και επιτυχής εξέταση] για τη λήψη πτυχίου, και

ε) καθόρισε τα ποσοστά συμμετοχής κάθε κατηγορίας υποψηφίων στο Πρόγραμμα καθώς και τους συντελεστές βαρύτητας των αντικειμενικών κριτηρίων.

2.3 Η λειτουργία του Προγράμματος

2.3.1 Αιτήσεις φοίτησης – Επιλογές – εγγραφές φοιτητών

Το Π.Σ.Ε. Ανθρωπίνων Πόρων και Διοίκησης άρχισε να λειτουργεί από το ακαδ. έτος 1998/99. Μετά τη σχετική προκήρυξη – ανακοίνωση της λειτουργίας του στον τύπο κατατέθηκαν οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων για επιλογή σύμφωνα με το πλαίσιο και τις διαδικασίες του ν. 2525/97 και την Υπουργική Απόφαση 6495/97. Οι ίδιες διαδικασίες επιλογής των υποψηφίων ακολουθήθηκαν και κατά τα ακαδ. έτη 1999/00 και 2000/01.

Στη συνέχεια, με βάση το πλαίσιο της ερευνητικής μας εργασίας που σκοπό έχει να διερευνήσει τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά του σπουδαστικού ενδιαφέροντος (ηλικιακή διαστρωμάτωση φοιτητών-τριών, επαγγελματική τους προέλευση, μορφωτικό τους background κ.ά.) και με απώτερο στόχο την κριτική αξιολόγηση του θεσμού των Π.Σ.Ε. σε σχέση με το δικαίωμα του πολίτη για ανώτατη μόρφωση για νέες γνώσεις και δεξιότητες δια βίου εκπαίδευσης, παρουσιάζονται και αναλύονται όλα τα στατιστικά στοιχεία που συγκεντρώσαμε σχετικά με το θέμα αυτό.

 

 

1. Πίνακας υποψηφίων και επιλεγέντων φοιτητών για το Πρόγραμμα

 

Ακαδ. έτος

1998/99

Ακαδ. έτος

1999/00

Ακαδ. έτος

2000/01

Σύνολο

Αιτήσεις Υποψηφίων

4060

3202

3022

10284

Επελέγησαν

255

257

275

787

Ενεγράφησαν

238

244

275

757

 

 

 

2. Πίνακας υποψηφίων φοιτητών στο Πρόγραμμα κατά κατηγορία εισαγωγής

Κατηγορίες Εισαγωγής

1998/99

1999/00

2000/01

Σύνολο

%

1. Απόφοιτοι Λυκείου

2221

1590

1275

5086

49,46

2. Φοιτητές εξωτερικού

62

41

30

133

1,29

3. Φοιτητές ελληνικών ΑΕΙ-ΤΕΙ

94

63

119

276

2,68

4. Πτυχιούχοι ΑΕΙ-ΤΕΙ

602

526

585

1713

16,65

5. Λοιποί υποψήφιοι

1081

982

1013

3076

29,92

Σύνολο

4060

3202

3022

10284

 

 

 

 

3. Πίνακας αιτήσεων εισαγωγής κατά φύλο [άνδρες (Α) – γυναίκες (Γ)]

Κατηγορίες Εισαγωγής

 

1998/99

1999/00

2000/01

Σύνολο

1. Απόφοιτοι Λυκείου

Α

718

559

445

1722

Γ

1503

1031

830

364

Σύνολο

2221

1590

1275

5086

2. Φοιτητές εξωτερικού

Α

41

28

19

88

Γ

21

13

11

45

Σύνολο

62

41

30

133

3. Φοιτητές ελληνικών

ΑΕΙ-ΤΕΙ

Α

35

33

51

119

Γ

59

30

68

157

Σύνολο

94

63

119

276

4. Πτυχιούχοι ΑΕΙ-ΤΕΙ

Α

261

222

246

729

Γ

341

304

339

984

Σύνολο

602

526

585

1713

5. Λοιποί υποψήφιοι

Α

412

410

421

1243

Γ

669

582

592

1833

Σύνολο

1081

982

1013

3076

Σύνολο

Α

1467 (36,13%)

1252 (39,10%)

1182 (39,11%)

3901 (37,93%)

Γ

2593 (64,87%)

1950 (60,90%)

1840 (60,89%)

6383 (62,07%)

Σύνολο

 4060

 3202

3022

10284

 

 

4. Πίνακας αιτήσεων κατά ηλικία υποψηφίων

Κατηγορίες Εισαγωγής

Ηλικία

1998/99

1999/00

2000/01

Σύνολο

1. Απόφοιτοι Λυκείου

<23

1599

909

806

3314

24-35

587

598

404

1589

36+

35

83

65

183

Σύνολο

2221

1590

1275

5086

2. Φοιτητές εξωτερικού

<23

45

29

18

92

24-35

15

12

13

40

36+

2

—

1

3

Σύνολο

62

41

30

135

3. Φοιτητές ελληνικών ΑΕΙ-ΤΕΙ

<23

54

35

76

165

24-35

35

23

32

90

36+

5

5

11

21

Σύνολο

94

63

119

276

4. Πτυχιούχοι ΑΕΙ-ΤΕΙ

<23

24

32

35

91

24-35

474

351

367

1192

36+

104

143

183

430

Σύνολο

602

526

585

1713

5. Λοιποί υποψήφιοι

<23

343

361

298

1002

24-35

476

363

444

1283

36+

262

258

271

791

Σύνολο

1081

982

1013

3076

Σύνολο

<23

2065 (50,87%)

1366 (42,66%)

1233 (40,80%)

4664 (45,35%)

24-35

1587 (39,08%)

1347 (42,06%)

1258 (41,62%)

4192 (40,76%)

36+

408 (10,05%)

489 (15,28%)

531 (17,58%)

1428 (13,79%)

Σύνολο

 4060

3202

3022

10284

 

 

5. Πίνακας ανάλυσης αιτήσεων φοιτητών εξωτερικού (κατηγορία 2) κατά χώρα φοίτησης – γνωστικά αντικείμενα σπουδών

Χώρα

φοίτησης

1998/99

1999/00

2000/01

Σύνολο

Γνωστικά αντικείμενα

Υποψή­

φιοι

Γνωστικά αντικείμενα

Υποψή­

φιοι

Γνωστικά αντικείμενα

Υποψή­

φιοι

Μεγάλη

Βρετανία

Οικονομικών Επιστημών,

Ψυχολογίας

Αρχιτεκτονικής

12

Οικονομικών Επιστημών,

Ψυχολογίας

11

Οικονομικών Επιστημών,

Ψυχολογίας,

Μηχανολογίας, Επιχ. Σπουδών

6

29

Η.Π.Α.

Επιχειρησιακών σπουδών

2

—

—

Αγγλικής Φιλολογίας, Η/Υ

2

4

Γαλλία

Νομικής, Αρχιτεκτονικής

5

Νομικής

2

Κοινωνιολογίας,

Μάρκετινγκ, Εκπαίδευσης και έρευνας

4

11

Καναδάς

Οικον. Επιστημών, Ψυχολογίας

2

—

—

—

—

2

Γερμανία

Ιατρικής

1

Οικον. Επιστημών

1

—

—

2

Ιταλία

Ιατρικής, Μηχανολογίας, Φαρμακευτικής, Οικον. Επιστημών, Πολιτ. Μηχανικών, Νομικής

29

Ιατρικής, Φαρμακευτικής, Οικον. Επιστημών, Φιλολογίας, Πολιτ. Μηχανικών

24

Ιατρικής, Φαρμακευτικής, Οικον. Επιστημών, Πολιτ. Μηχανικών, Νομικής

15

68

Ρουμανία

Νομικής, Διεθνών σχέσεων, Management

6

Ψυχολογίας

1

—

—

7

Ουγγαρία

Οικον. Επιστημών, Νομικής, Πληροφορικής

3

—

—

—

—

3

Γιουγκοσλαβία

Ιατρικής

1

—

—

Ιατρικής, Πολιτικών επιστημών

2

3

Βουλγαρία

Ιατρικής

1

Κτηνιατρικής, Οδοντιατρικής

2

Διεθνούς Οικονομίας

1

4

Σύνολο

 

62

 

41

 

30

133

 

 

6. Πίνακας ανάλυσης αιτήσεων φοιτητών ελληνικών ΑΕΙ – ΤΕΙ (κατηγορία 3) κατά εκπαιδευτικό ίδρυμα και τμήματα

ΑΕΙ – ΤΕΙ

1998/99

1999/00

2000/01

Σύνολο

Τμήματα

ΑΕΙ - ΤΕΙ

Υποψ.

Τμήματα

ΑΕΙ - ΤΕΙ

Υποψ.

Τμήματα

ΑΕΙ - ΤΕΙ

Υποψ.

Πανεπιστήμιο Αθηνών

ΤΕΦΑΑ, ΠΤΔΕ, Φυσικό, ΤΕΑΠΗ, Φιλοσοφική, Μαθηματικό, Γαλλικό

27

ΤΕΦΑΑ, ΠΤΔΕ, ΤΕΑΠΗ, Φιλοσοφική, Ιατρική, Οικονομικό

10

ΤΕΦΑΑ, ΠΤΔΕ, ΤΕΑΠΗ, Φαρμακευτικής, Οικονομικό, Πολιτικό

14

51

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

ΠΤΔΕ, Γαλλικό, Καλών Τεχνών

3

ΠΤΔΕ, Μαθηματικό

2

Νομικό,

Κτηνιατρικής

2

7

Πανεπιστήμιο Πειραιά

Οργάνωση – Διοίκηση Επιχειρ., Χρηματοοικονομικό, Στατιστική

4

—

–

Στατιστικής,

Τεχνολογίας Συστημάτων

3

7

Πάντειο Πανεπιστήμιο

Δημόσια Διοίκηση,

Κοινωνική Πολιτική,

Ανθρωπιστικές Επιστήμες

7

Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

1

—

—

8

Μετσόβειο Πολυτεχνείο

Ναυπηγών

2

Μηχανολόγων Ηλεκτρολόγων

1

—

—

3

Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Οικονομικών Επιστημών,

Πληροφορικής

3

—

—

—

—

3

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Φιλοσοφική,

Νηπιαγωγών

2

Νηπιαγωγών,

Πολιτικών Επιστημών

2

—

—

4

Πανεπιστήμιο Αιγαίου

ΠΤΔΕ

1

Χαρτογραφίας

1

Ναυτιλιακών Σπουδών

1

3

Πολυτεχνείο Κρήτης

Μηχανικών, Ιατρικής Τεχνολογίας

2

Μηχατρονικής, Τεχνολογίας Υλικών

4

Τεχνολογίας Υλικών

2

8

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

—

—

Διοίκησης Επιχειρήσεων

1

—

—

1

Πανεπιστήμιο Θράκης

—

—

ΤΕΦΑΑ

1

—

—

1

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

—

—

Νηπιαγωγών

1

—

—

1

Πανεπιστήμιο Γεωπονικό Αθηνών

—

—

Φυσικής Παραγωγής

2

—

—

2

ΤΕΙ Αθήνας

Νοσηλευτικής, Εμπο­ρίας και Διαφήμισης, Τεχνολογίας Τροφίμων, Διοίκησης και Οικονομίας, Τουριστικών Επιχειρήσεων

16

Νοσηλευτικής, Βιβλιοθηκονόμων, Πολιτικών Έργων, Διοίκησης Επιχειρήσεων

5

Βιβλιοθηκονομίας, Διοίκησης & Οικονομίας, Τοπογράφων, Πολιτικών Έργων

16

37

ΤΕΙ Πειραιά

Πολιτικών Δομικών Έργων, Μηχανολόγων, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Χρηματοοικονομικής, Διοίκησης & Οικονομίας

9

Λογιστικής, Διοίκησης & Οικονομίας, Πληροφορικής, Τεχνολογικών εφαρμογών

13

Λογιστικής, Διοίκησης & Οικονομίας, Ηλεκτρολόγων, Ναυτιλιακών Επιχειρήσεων, Βιομηχανικής Πληροφορικής

26

48

ΤΕΙ Πάτρας

Διοίκησης & Οικονομίας, Νοσηλευτικής

3

Νοσηλευτικής

1

Διοίκησης Επιχειρήσεων, Τουριστικών Επιχειρήσεων

5

9

ΤΕΙ Θεσ/νίκης

Διοίκησης Γεωργικών Εκμεταλλεύσεων, Τεχνολόγων Τροφίμων

2

Γεωπονικής

1

Τεχνολογίας Περιβάλλοντος

4

7

ΤΕΙ Λαμίας

Νοσηλευτικής

1

Δασοπονίας

1

Τουριστικών Επιχειρήσεων

1

3

ΤΕΙ Κοζάνης

Βιομηχανικού Σχεδιασμού

1

Βιομηχανικής Πληροφορικής

1

Διοικητικής Τεχνολογίας

3

5

ΤΕΙ Λάρισας

Τουριστ. Επιχειρήσεων

1

—

—

Δασοπονίας

2

3

ΤΕΙ Φλώρινας

Ζωικής Παραγωγής

1

—

—

—

—

1

ΤΕΙ Χαλκίδας

Λογιστικής,

Διοίκησης Επιχειρήσεων

4

Ηλεκτρολογίας

1

Ηλεκτρολογίας,

Μηχανολογίας

4

9

ΤΕΙ Μεσολογγίου

Διοίκησης & Οικονομίας

1

—

—

Διοίκησης & Οικονομίας

2

3

ΤΕΙ Σερρών

Λογιστικής

1

Λογιστικής

1

Διοίκησης Επιχειρήσεων

1

3

ΤΕΙ Ηρακλείου

Λογιστικής, Τουριστικών Επιχειρήσεων

2

Νοσηλευτικής, Τεχνολόγων Ιατρικών Συστημάτων

5

Περιβαλλοντικής Τεχνολογίας, Τηλεπικοινωνιών, Διαχείρισης Γεωργικών Συστημάτων

14

21

ΤΕΙ Ηπείρου

—

—

Γεωπονικής

2

Γεωπονικής, Βρεφονηπιοκόμων

7

9

ΤΕΙ Άμφισσας

—

—

Τουριστικών Επιχειρήσεων

1

—

—

1

ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας

—

—

—

—

Εμπορίου

1

1

ΤΕΙ Κρήτης

—

—

—

—

Ενεργειακής Τεχνολογίας

1

1

ΤΕΙ Καλαμάτας

—

—

—

—

Τεχνολογίας, Γεωπονίας

8

8

Στρατιωτικές Σχολές

ΣΤΥΑ

1

Ικάρων, ΣΤΥΑ

3

Πλοιάρχων

2

6

Ανωτάτη Εκκλησιαστική Αθηνών

—

—

—

1

—

—

1

Ανωτέρα Σχολή Θεάτρου

—

—

 

1

—

—

1

Σύνολο

 

94

 

63

 

119

276

 

 

 

 

7. Πίνακας ανάλυσης αιτήσεων Πτυχιούχων ΑΕΙ – ΤΕΙ (κατηγορία 4) κατά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και Τμήματα

ΑΕΙ – ΤΕΙ

1998/99

1999/00

2000/01

Σύνολο

Τμήματα

ΑΕΙ - ΤΕΙ

Υποψ.

Τμήματα

ΑΕΙ - ΤΕΙ

Υποψ.

Τμήματα

ΑΕΙ - ΤΕΙ

Υποψ.

Πανεπιστήμιο Αθηνών

ΤΕΦΑΑ, ΠΤΔΕ, ΤΕΑΠΗ, Φιλοσοφική, Μαθηματικό, Νομικό, Πολιτικό, Θεολογικό, Βιολογικό, Φυσικό, Γεωλογικό, Οικονομικό, Αγγλικό

156

ΤΕΦΑΑ, ΠΤΔΕ, ΤΕΑΠΗ, Φιλοσοφική, Νομικό, Πολιτικό, Μαθηματικό, Οικονομικό

116

ΤΕΦΑΑ, ΠΤΔΕ, ΤΕΑΠΗ, Φιλοσοφική, Οικονομικό, Πολιτικό, Νομικό, Θεολογικό

122

394

Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

ΠΤΔΕ, ΤΕΑΠΗ, Φιλοσοφική, Μαθηματικό, Γερμανικό, Γαλλικό, Θεολογικό

38

ΤΕΦΑΑ, ΤΕΑΠΗ, Φιλοσοφική, Νομικό, Χημικό, Ψυχολογίας, Γεωπονίας

38

ΠΤΔΕ, ΤΕΑΠΗ, Φιλοσοφική, Οικονομικό, Νομικό, Θεολογικό,

Πληροφορικής

42

118

Πανεπιστήμιο Πειραιά

Στατιστικής, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Οικονομικών Επιστ.

13

Οργάνωσης & Διοίκησης Επιχ.

2

Οικονομικό, Στατιστικής, Διοίκησης Επιχειρήσεων

5

20

Πάντειο Πανεπιστήμιο

Κοινωνιολογίας, Δημόσιας Διοίκησης, Πολιτικών Επιστημών, Επικοινωνίας & ΜΜΕ

35

Κοινωνιολογίας, Πολιτικών Επιστημών, Δημόσιας Διοίκησης

28

Κοινωνιολογίας, Πολιτικό, Διεθνών Σπουδών, ΜΜΕ

30

93

Μετσόβειο Πολυτεχνείο

Χημικών Μηχανικών, Μηχανολόγων

2

Ηλεκτρολόγων, Χημικών Μηχανικών

4

Ηλεκτρολόγων, Πολιτικών Μηχανικών

5

11

Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Πληροφορικής, Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρ.

18

Οργάνωσης & Διοίκησης Επιχειρήσεων

6

Οργάνωσης & Διοίκησης Επιχειρήσεων

9

33

Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων

Μαθηματικό, ΠΤΔΕ, Φιλοσοφική, ΤΕΑΠΗ

15

Φιλοσοφική, ΠΤΔΕ, Μαθηματικό

8

ΠΤΔΕ, Ιστορίας, Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική, Χημικό

16

39

Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Μαθηματικό, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

15

ΠΤΔΕ, Ανθρωπολογίας

5

ΠΤΔΕ, Διοίκηση Επιχειρήσεων, Κοινωνικής Ανθρωπολογίας

9

22

Πανεπιστήμιο Κρήτης

Φιλοσοφική, Κοινωνικών Επιστημών, Επιστήμες Η/Υ

26

Π.Τ.Δ.Ε.

3

Φιλοσοφική, Φυσικής Αγωγής, ΠΤΔΕ

7

36

Πανεπιστήμιο Θράκης

ΠΤΔΕ, Νομικό

3

ΠΤΔΕ, ΤΕΦΑΑ, Νομικό

8

ΤΕΦΑΑ, Νομικό

5

16

Ιόνιο Πανεπιστήμιο

Ξένων Γλωσσών

1

Μεταφραστών

2

Ιστορίας, Μεταφραστών

3

6

Πανεπιστήμιο Πατρών

Φυσικό, Μηχανολόγων, Νηπιαγωγών, Μαθηματικό, Χημικό, Φαρμακευτικό

19

ΠΤΔΕ, ΤΕΑΠΗ, Οικονομικό

15

ΠΤΔΕ, Μαθηματικό, Φυσικό, Οικονομικό

13

47

Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Γεωπονικής

2

Γεωπονικής

1

—

—

3

Πανεπιστήμιο Μακεδονίας

Εφαρμογών Πληροφορικής

1

Διοίκηση Επιχειρήσεων, Διεθνών Ευρωπαϊκών Σπουδών

3

Οικονομικό, Διεθνών Ευρωπαϊκών Σπουδών

6

10

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

—

—

—

—

ΠΤΔΕ, ΤΕΦΑΑ

4

4

ΤΕΙ Αθήνας

Νοσηλευτικής, Φυσικοθεραπείας, Επισκεπτών Υγείας, Διοίκησης Επιχειρ., Λογιστικής, Βιβλιοθηκονόμων, Τουριστικών Επαγγελμάτων

108

Λογιστικής, Βιβλιοθηκονομίας, Βρεφονηπιοκόμων, Νοσηλευτικής, Διοίκησης & Οικονομίας

103

Νοσηλευτικής, Κοινωνικής Εργασίας, Διοίκησης & Οικονομίας, Βιβλιοθηκονομίας, Φυσικοθεραπείας 

112

323

ΤΕΙ Πειραιά

Διοίκησης & Οικονομίας, Λογιστικής, Ηλεκτρολόγων, Διοίκησης Επιχειρήσεων

25

Λογιστικής, Ηλεκτρολόγων, Πληροφορικής

23

Λογιστικής, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Διοίκησης & Οικονομίας

13

61

ΤΕΙ Θεσ/νίκης

Λογιστικής, Φυσικοθεραπείας, Νοσηλευτικής

6

Λογιστικής, Βρεφονηπιοκόμων, Διοίκησης & Οικονομίας

5

Νοσηλευτικής, Τουριστικών Επιχειρήσεων

11

22

ΤΕΙ Πάτρας

Διοίκησης & Οικονομίας, Νοσηλευτικής

11

Νοσηλευτικής, Λογιστικής, Διοίκησης & Οικονομίας

8

Νοσηλευτικής, Διοίκηση Επιχειρ., Διοίκησης & Οικονομίας

12

31

ΤΕΙ Λαμίας

Δασοπονίας

1

—

—

Δασοπονίας

4

5

ΤΕΙ Κοζάνης

Λογιστικής, Ηλεκτρολογίας

5

Ηλεκτρολόγων, Λογιστικής, Διοίκησης Επιχειρ.

6

Διοίκησης & Οικονομίας, Τεχνολόγων Μηχανικών

5

16

ΤΕΙ Λάρισας

Νοσηλευτικής, Λογιστικής, Διοίκησης & Οικονομίας, Μηχανολογίας

16

Λογιστικής, Νοσηλευτικής, Διοίκησης Επιχειρ., Δασοπονίας, Γεωπονίας

15

Λογιστικής, Νοσηλευτικής, Δασοπονίας, Διοίκησης Επιχειρήσεων

16

47

ΤΕΙ Φλώρινας

Γεωπονίας

1

—

—

—

—

1

ΤΕΙ Μεσολογγίου

Λογιστικής, Βρεφονηπιοκόμων, Διοίκησης & Οικονομίας

 

4

Διοίκησης & Οικονομίας

4

Βρεφονηπιοκόμων

1

9

ΤΕΙ Χαλκίδας

Λογιστικής,

Διοίκησης Επιχειρήσεων, Διοίκησης & Οικονομίας, Ηλεκτρολογίας

10

Μηχανολόγων, Λογιστικής, Ηλεκτρολογίας, Διοίκησης & Οικονομίας

10

Ηλεκτρολογίας, Διοίκησης Επιχειρήσεων, Διοίκησης & Οικονομίας

 

7

27

ΤΕΙ Ηρακλείου

Λογιστικής, Διοίκησης & Οικονομίας, Νοσηλευτικής

6

Λογιστικής, Νοσηλευτικής, Ηλεκτρολογίας, Διοίκησης & Οικονομίας

14

Λογιστικής, Διοίκησης & Οικονομίας, Μηχανολογίας

13

33

ΤΕΙ Καβάλας

Μηχανολόγων, Χημικών Πετρελαίου

4

—

—

Χημικών Πετρελαίων

1

5

ΤΕΙ Σερρών

Λογιστικής, Διοίκησης Επιχειρ.

3

Διοίκησης & Οικονομίας

1

Διοίκησης & Οικονομίας

2

6

ΤΕΙ Ιωαννίνων

—

—

Βρεφονηπιοκόμων

2

—

—

2

ΤΕΙ Καλαμάτας

—

—

Διοίκησης & Οικονομίας

2

Διοίκησης & Οικονομίας, Φυτικής Παραγωγής

4

6

ΤΕΙ Ηπείρου

—

—

—

—

Φυτικής Παραγωγής

2

2

Στρατιωτικές Σχολές

Ικάρων, Αστυφυλάκων, Ευελπίδων, Ναυτικού

16

Ικάρων, Αστυφυλάκων, Αστυνομίας, Ευελπίδων

43

Αστυνομίας, Αστυφυλάκων, Ναυτικού

59

118

Παιδαγωγικές Ακαδημίες

—

22

—

27

—

25

74

ΚΑΤΕΕ

—

17

—

16

—

13

46

ΣΕΛΕΤΕ

—

10

—

8

—

9

27

Σύνολο

 

602

 

526

 

585

1713

 

 

Συμπεράσματα

 

Ο μεγάλος αριθμός των υποψηφίων φοιτητών του Π.Σ.Ε. Ανθρωπίνων Πόρων και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών σε σχέση με τις προβλεπόμενες θέσεις σπουδαστών [1/16 το ακαδ. έτος 1998/99, 1/13 το ομόλογο 1999/2000 και 1/11 κατά το 2000/01] αποδεικνύει την αναγκαιότητα του Τμήματος, την ορθή κατεύθυνση των σπουδών αλλά και το ενδιαφέρον που προκάλεσε. Η σχετική μείωση της αναλογίας που εμφανίζεται στο διάστημα της τριετίας (βλ. πιν. 1) οφείλεται στη συγκυρία, στις παραμέτρους της ενημέρωσης για την προκήρυξη των θέσεων καθώς και στο ζήτημα που είχε να κάνει με το Π.Σ.Ε. του Πολυτεχνείου Κρήτης και το οποίο προκάλεσε ορισμένους ενδοιασμούς για το μέλλον του θεσμού. Η επιλογή της εγγραφής και ο αριθμός των κατ’ αρχήν εγγραφέντων (1/14) επιβεβαιώνει την προσοχή με την οποία καθορίστηκαν τα αντικειμενικά κριτήρια και οι συντελεστές βαρύτητας για την επιλογή των φοιτητών(-τριών) του Π.Σ.Ε. Από τους επιλε­γέντες ένα χαμηλό ποσοστό (0,29%) δεν ενεγράφη για λόγους ασθενείας ή επειδή εισήχθη­σαν στο μεταξύ σε συμβατικά Πανεπιστημιακά Τμήματα ή επειδή η προσωρινή παραμονή τους στην επαρχία απέτρεψε τελικά από αυτό.

Οι απόφοιτοι του Λυκείου καλύπτουν περίπου το 50% [49,46%] των υποψηφίων, πράγμα που υποδεικνύει ότι κάτω από τις νέες συνθήκες, τις επαγγελματικές δυνατότητες ή ευκαιρίες, το οικονομικό, κοινωνικό και πολιτισμικό τους status, οι συγκεκριμένοι υποψήφιοι επιδιώκουν πλέον την πρόσβασή τους στην Ανώτατη Εκπαίδευση. Αν σε αυτούς συνυπολογι­στεί το αξιοσημείωτο ποσοστό των «λοιπών υποψηφίων» [29,92%] οι οποίοι στο σύνολό τους είναι απόφοιτοι Λυκείου (πιν. 2) που δεν έχουν συμμετάσχει σε Γενικές Πανελλαδικές Εξετάσεις, διαπιστώνεται η διάθεση για πανεπιστημιακή μόρφωση που δεν διασυνδέεται άμεσα και αποκλειστικά με συγκεκριμένη εργασιακή απασχόληση. Αιτήσεις φοιτητών του εξωτερικού είναι περιορισμένου αριθμού (1,29%), γιατί εκείνοι, κατά κανόνα, ακολουθούσαν σπουδές της αρεσκείας τους και φαίνεται ότι δεν είχαν πιεστικά οικονομικά κίνητρα επιστροφής στην Ελλάδα. Οι αιτήσεις, εξάλλου, φοιτητών ελληνικών Α.Ε.Ι.-Τ.Ε.Ι. καλύπτει το 2,68%, επειδή, όπως με ιδιαίτερη προσοχή διερευνήσαμε, θεωρήθηκε πρόσκαιρα ότι η εγγραφή τους στο ΠΣΕ ενείχε βαθμό επικινδυνότητας όταν η κατάσταση δεν είχε ακόμη σταθεροποιηθεί ή όταν γεννήθηκαν ορισμένες αμφιβολίες για το κύρος και την ισοτιμία των πτυχίων.

Από τη συγκριτική επεξεργασία των πινάκων (πιν. 3, 9) στους οποίους καταγράφεται το φύλο όσων υπέβαλαν αίτηση εγγραφής και εκείνων που έγιναν τελικά δεκτοί(-ές) διαπιστώνεται η υπεροχή των γυναικών (62,07%) έναντι των ανδρών (37,93%), φαινόμενο που σχετίζεται με το ότι περισσότερες γυναίκες δεν είχαν έως τότε αποκατασταθεί εργασιακά, ότι άλλες είχαν δημιουργήσει οικογένεια και ήταν σε θέση πλέον να αφιερώσουν τον απαιτούμενο χρόνο στις σπουδές αλλά και γενικότερα είχαν μεγαλύτερο συναφές ενδιαφέρον, όπως, άλλωστε, αποδεικνύεται και από τις επιδόσεις τους κατά τη διάρκεια της φοίτησής τους.

Κρίσιμες και στατιστικά περίπου ισοβαρείς (πιν. 4) είναι οι ηλικίες 20-35 των αιτούντων, όπου η αβεβαιότητα και το άδηλο της καθημερινής και ευρύτερα κοινωνικής ζωής είναι εντονότερο, καθώς και οι ψυχικές αντοχές ή οι οικογενειακές μέριμνες έχουν τη δική τους σημασία, κάτι που επιβαρύνει ιδιαίτερα και ίσως καθοριστικά στη συνολικότητα του φαινομένου, αν συνεκτιμηθεί ότι σε ηλικίες 36+ το ποσοστό περίπου υποτριπλασιάζεται (13,79%). Χώρες, εξάλλου, στις οποίες υπάρχει μεγαλύτερη ελληνική φοιτητική μετανάστευ­ση (πιν. 5) εμφανίζουν μεγαλύτερο αριθμό ενδιαφερομένων φοιτητών(-τριών) για παρακο­λούθηση μαθημάτων στο Π.Σ.Ε.

Από τον πιν. 6 που αναφέρεται σε αιτήσεις φοιτητών Ελληνικών Α.Ε.Ι., Τ.Ε.Ι. και άλλων Σχολών μεταδευτεροβάθμιας εκπαίδευσης συνάγεται ότι όσοι λάμβαναν πανεπιστη­μιακή μόρφωση επιζητούσαν σε ποσοστό 35,86% επιμόρφωση ή αναβάθμιση των σπουδών τους έναντι του 61,23% των Τ.Ε.Ι. Στην έκφραση της προσδοκίας τους, όπως αυτή προκύπτει από τις αιτήσεις τους, αναγνωρίζονται γνωστικές συνιστώσες και κριτήρια των Ανωτάτων Σπουδών στην Ελλάδα. Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό ότι φοιτητές προερχόμενοι από περιφερειακά Πανεπιστήμια της ημεδαπής καλύπτουν το ¼ των αιτήσεων (25,25%), ενώ οι αντίστοιχες των Τ.Ε.Ι. περίπου ισοσταθμίζονται (εκτός Αττικής 49,70%). Στη δεύτερη περίπτωση φαίνεται, όπως οι αριθμοί ενδεικνύουν, ότι υπήρχε προφανώς μεγαλύτερη ανάγκη. Παράλληλα, χρειάζεται να συνεκτιμηθεί το γεγονός ότι πολλοί από τους φοιτητές(-τριες) των Τ.Ε.Ι., σύμφωνα και με την επιβεβαιωμένη σπουδαστική πρακτική των εγγραφών, εγγρά­φονταν στο Τεχνολογικό Ίδρυμα (για στρατολογικούς λόγους ή επιζητώντας το επόμενο ακαδ. έτος τη βελτίωση εισαγωγής τους ή προσβλέποντας σε μετεγγραφή) αλλά, τελικά, δεν παρακολουθούσαν μαθήματα. Επισημαίνεται ακόμη, ότι φοιτητές(-τριες) Τ.Ε.Ι. που είχαν εγγραφεί σε Σχολές πόλεων με ευχερέστερη δυνατότητα συγκοινωνιακής πρόσβασης στο Π.Σ.Ε. (Πάτρα, Χαλκίδα, Καλαμάτα, κ.ά.) υπερτερούν αριθμητικά.

Άλλη κατηγορία υποψηφίων (πιν. 7) είναι εκείνοι(-ες) που είχαν ήδη λάβει πτυχίο Ανώτατης Σχολής αλλά θεωρούσαν απαραίτητη τη συνέχιση των σπουδών τους σ’ ένα Τμήμα που εν δυνάμει θα τους προσέφερε κάτι επιπλέον από το βασικό πανεπιστημιακό τους δίπλωμα: την ειδίκευση, δηλαδή, στη διοίκηση των ανθρωπίνων πόρων με ό,τι αυτό συνεπά­γεται στη διεύθυνση οργανισμών, επιχειρήσεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, τοπικής αυτοδιοίκησης καθώς και στον προγραμματισμό και στη συστηματοποίηση της εργασίας που ασκούν ή προσβλέπουν να ασκήσουν. Όσον αφορά στην ανάλογη περίπτωση πτυχιούχων Τ.Ε.Ι., η στατιστική τους εικόνα δεν διαφέρει ουσιωδώς της αντίστοιχης εκείνων που σπουδάζουν σε αυτά (κατά το χρόνο υποβολής των αιτήσεων εγγραφής). Το ποσοστό των πτυχιούχων Πανεπιστημίων του Κέντρου παρουσιάζει μείωση της τάξεως του 12%, με εξισορροπιστική αύξηση του ποσοστού των διπλωματούχων περιφερειακών Α.Ε.Ι.

Ποσοστιαία παρουσιάζεται αυξημένος και ο αριθμός των πτυχιούχων συγκριτικά με τους ήδη φοιτητές που επιζητούν το Π.Σ.Ε. (35,86% → 49,67%). Είναι σαφές ότι οι συγκε­κριμένοι αιτούντες αντιλαμβάνονται ότι οι σπουδές χρειάζονται να συμπληρωθούν με νέα και σύγχρονα γνωστικά αντικείμενα που παρέχονται στο Π.Σ.Ε. Η διαφορά της τάξεως περίπου του 10% που καταγράφηκε όσον αφορά στους αποφοίτους περιφερειακών Α.Ε.Ι. ενδεχομέ­νως σε κάποιο βαθμό να είναι φαινομενική, με δεδομένο τον εξαστισμό της ελληνικής κοινωνίας και τον επαγγελματικό συγκεντρωτισμό. Η ζήτηση του Π.Σ.Ε. από αποφοίτους Στρατιωτικών Σχολών και, κυρίως, Σχολών Σωμάτων Ασφαλείας οφείλεται στη βούληση προσώπων να αποκτήσουν, ταυτόχρονα με την αύξηση των γνώσεών τους, περισσότερα τυπικά –με πτυχίο διασφαλιζόμενα– προσόντα για την κατοχύρωση της περαιτέρω εξέλιξής τους.

Η σύνθεση του φοιτητικού σώματος του Π.Σ.Ε. Ανθρωπίνων Πόρων και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών σε ό,τι αφορά στην επαγγελματική κατάσταση των φοιτητών του αναδεικνύει ένα ευρύ πεδίο επαγγελματικών απασχολήσεων με πλέον ισχυρή εκπροσώπηση των ιδιωτικών υπαλλήλων (32,35%) και των δημοσίων υπαλλήλων (19,55%) και απλώς αντι­προσωπευτική την παρουσία των δημοσιογράφων (0,69%), των ιατρών (0,17%) και των συνταξιούχων του δημοσίου (0,17%). Αυτό, άλλωστε, αποτυπώνεται και στις κατευθύνσεις σπουδών του Τμήματος, για το οποίο η έρευνά μας βρίσκεται σε εξέλιξη. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων, θα μας απασχολήσει ερευνητικά συστατικό στοιχείο του Προγράμματος που είναι η πρακτική εφαρμογή των αποκτωμένων γνώσεων καθώς και η δημιουργία πλαισίου συνεχούς αποτίμησης και αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου και των παρεχομένων υπηρεσιών.

Το Πρόγραμμα Σπουδών Επιλογής Ανθρωπίνων Πόρων και Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών δίνοντας σπουδαστικές ευκαιρίες σε αποφοίτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης αλλά και σε φοιτητές και σε πτυχιούχους μεταδευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης εξασφαλίζει (επανα)δικαίωμα στον πολίτη για ανώτατη μόρφωση, προσφέρει το δικαίωμα στη μαθησιακή επιλογή, δικαίωμα στο πότε, πού και πώς θα κατακτηθούν νέες δεξιότητες και θα εμπλουτισθούν οι γνώσεις. Συνιστά αξιοσημείωτη αλλαγή στα εκπαιδευτικά δρώμενα και ενισχύει το εκπαιδευτικό σύστημα στο να απαντήσει στις προκλήσεις των καιρών για ουσιαστική, δημοκρατική, ανθρωποκεντρική μόρφωση πέρα από συμβατικά όρια και φραγμούς στη γνώση, στην εκπαίδευση και στην παιδεία.

 

ΠΗΓΕΣ

 

*      Νόμος 2525/97

*      Νόμος 2752/99

*      Υπουργικές Αποφάσεις:

*      Β1/138/98. ίδρυση Π.Σ.Ε. Μηχανικών, Μηχατρονικής και Ιατρικής Τεχνολογίας στο Πολυτεχνείο Κρήτης

*      Β1/139/98. Ίδρυση Π.Σ.Ε.   στις Καλές Τέχνες και στη Σύγχρονη Τεχνολογία στο Πολυτεχνείο Κρήτης

*      Β1/140/98. Ίδρυση Π.Σ.Ε.   στις Τεχνολογίες Υλικών και Κατασκευών στο Πολυτεχνείο Κρήτης.

*      Β1/580/98. Ίδρυση Π.Σ.Ε.   Διαχείριση Ανθρώπινων Πόρων και Διοίκησης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

*      Γραμματεία Π.Σ.Ε. Διαχείρισης Ανθρωπίνων Πόρων και Διοίκησης.

 

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

 

*      Φυριππής, Εμμ., «Ο θεσμός των Προγραμμάτων Σπουδών Επιλογής στο Πανεπι­στήμιο Αθηνών. Εμπειρία – Προοπτικές», Θ' Διεθνές Συνέδριο της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδας, Βόλος 1999, Πρακτικά, Βόλος, 1999, σ. 549-553.