Απόψεις και στάσεις εκπαιδευτικών και Διευθυντών Σχολείων  Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης για το έργο του Διευθυντή της Σχολικής Μονάδας – μία συγκριτική εμπειρική προσέγγιση

Πέλα Α. ΣΤΡΑΒΑΚΟΥ

Υποψήφια διδάκτωρ στο Π.Τ.Δ.Ε. του Δ.Π.Θ.

Περίληψη

Στόχος της παρούσας έρευνας είναι να διερευνηθεί ο ρόλος του Διευθυντή σχολικής μονάδας Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην οργάνωση, στη διοίκηση και γενικά στη λειτουργία της σχολικής μονάδας από τη σκοπιά των εκπαιδευτικών και των Διευθυντών δύο νομών (Δράμας και Καβάλας). Ειδικότερα, θα επιχειρηθεί να αναζητηθεί αν στην αντιμετώπιση των διαφόρων παραμέτρων του θέματος  (βαθμός γνώσης της εκπαιδευτικής νομοθεσίας, συνεργασία του Διευθυντή με τους εμπλεκόμενους φορείς, εποπτεία τήρησης του ωρολογίου και αναλυτικού προγράμματος κ.ο.κ.) υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στις δύο παραπάνω κατηγορίες των δειγμάτων της έρευνας. Με τον τρόπο αυτό θα σχηματιστεί μία πρώτη εικόνα για το συγκεκριμένο θέμα από την οποία θα διαπιστωθεί και η συμβολή του Διευθυντή στην εύρυθμη λειτουργία της σχολικής μονάδας.

Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου χρησιμοποιείται η μέθοδος του ερωτηματολογίου και το δείγμα της έρευνας είναι 32 εκπαιδευτικοί και 10 Διευθυντές Δημοτικών σχολείων του νομού Δράμας και 44 εκπαιδευτικοί και 9 Διευθυντές του νομού Καβάλας.  Πρόκειται για μία συγκριτική εμπειρική έρευνα.

Abstract

  The purpose of this essay is to investigate the role of the principal of primary education level schools as far as the organization, administration and operation, in general, of the schools are concerned. The sample of this research consists of teachers and principals belonging to two prefectures in Greece (from Drama and from Kavala). Specifically, within this essay the above-mentioned sample categories are subject to investigation in terms of various parameters of captioned issue (such as the knowledge level of educational legislation, the principal’s cooperation with all parties involved, the supervision of the time-table and the curriculum maintenance etc.), as an attempt to pinpoint the differences among the sample categories. In this way, we believe that an overall view of the specific subject will be drawn, demonstrating the principal’s contribution to the harmonic operation of the school unit. Sample utilized consists of 32 teachers and 10 principals from Drama primary schools and 44 teachers and 9 principals from Kavala primary schools.  

  Οι προσπάθειες, οι ενέργειες και οι πρωτοβουλίες από την πλευρά των διαφόρων παραγόντων, φορέων και ειδημόνων οι οποίες από τη μια άρχισαν να κάνουν δειλά-δειλά την εμφάνισή τους τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια στη χώρα μας και από την άλλη να παίρνουν σάρκα και οστά και να αποδίδουν κάπως καρπούς, ιδιαίτερα μετά την ίδρυση των Παιδαγωγικών Τμημάτων, στην ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης σχολικής εκπαίδευσης, η θετική συμβολή και ο θετικός ρόλος που παίζουν πολλοί παράγοντες, φορείς, ειδικοί επιστήμονες, στελέχη εκπαίδευσης[1] για την επίτευξη του στόχου αυτού, το προσωπικό μας ενδιαφέρον (αυτό ξεκίνησε ήδη με τις μεταπτυχιακές μας σπουδές και, ιδιαίτερα, με τη συγγραφή της διδακτορικής μας διατριβής[2]), καθώς και η πενιχρή έως ανύπαρκτη παιδαγωγική ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ για την υπό συζήτηση θεματική, μας οδήγησαν στην παρούσα εισήγηση που έχει τίτλο «Απόψεις και στάσεις εκπαιδευτικών και Διευθυντών από τη Δράμα και την Καβάλα για το έργο του Διευθυντή σχολικής μονάδας της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης – μία συγκριτική και εμπειρική προσέγγιση».

Στην εισήγηση αυτή θα παρουσιάσουμε συνοπτικά μόνο μερικά σημαντικά πορίσματα μίας έρευνας την οποία ξεκινήσαμε πριν από ένα περίπου χρόνο. Συγκεκριμένα θα παραθέσουμε πορίσματα που προέκυψαν από μία μικρής εμβέλειας έρευνα, το δείγμα της οποίας αποτέλεσαν 74 εκπαιδευτικοί και 21 Διευθυντές και ΥποΔιευθυντές σχολικών μονάδων από τους Νομούς Δράμας και Καβάλας (οι 17 ήταν Διευθυντές και οι 4 ήταν ΥποΔιευθυντές). Το δείγμα της έρευνας και από τους δύο παραπάνω Νομούς είναι σχεδόν ισόποσο και πάρθηκε το Μάϊο του 2001. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τη μέθοδο του ερωτηματολογίου, παρόλα τα μειονεκτήματα που έχει η μέθοδος αυτή[3].

Το ερωτηματολόγιο περιελάμβανε 61 ερωτήσεις, 8 από τις οποίες αναφέρονταν στα ατομικά δημογραφικά στοιχεία των Υποκειμένων και οι υπόλοιπες 53 αναφέρονταν σε ερωτήματα και προβλήματα που σχετίζονταν με το έργο του Διευθυντή και τη συμβολή αυτού στην αποτελεσματικότητα της σχολικής μονάδας[4].

Μετά τη συλλογή των δεδομένων ακολούθησε η κωδικοποίηση, η κωδικογράφηση, η στατιστική επεξεργασία και η ανάλυση των δεδομένων, τα αποτελέσματα της οποίας θα τα παραθέσουμε και θα τα σχολιάσουμε με συντομία στη συνέχεια (η στατιστική επεξεργασία έγινε σε περιγραφικό επίπεδο, δηλαδή αναλύθηκαν συχνότητες, έγινε συσχέτιση μεταβλητών και ανάλυση παραγόντων).

Πριν αναφερθούμε όμως στα πορίσματα της παραπάνω έρευνας, κρίνουμε αναγκαίο αρχικά να διευκρινίσουμε ότι στην εισήγησή μας αυτή, λόγω του περιορισμένου χρόνου αλλά και της επιλογής μας (είναι άλλωστε κοινός τόπος και γνωστό στους αξιότιμους ακροατές ότι μία διάλεξη δεν πρέπει να ξεπερνά τα δεκαπέντε λεπτά της ώρας, γιατί ελλοχεύει ο κίνδυνος, δεδομένου μάλιστα ότι δεν ανήκουμε στην κατηγορία των δεινών ομιλητών, να μην μπορούν και να μη θέλουν οι ακροατές να μας παρακολουθούν, λόγω κούρασης), δε θα κάνουμε λεπτομερή λόγο γι’ αυτά. Επίσης, διευκρινίζουμε ότι στην εισήγησή μας αυτή δε θα παραθέσουμε τα αποτελέσματα της έρευνας που προέκυψαν από την ανάλυση των πινάκων συχνοτήτων, αλλά μόνο αυτά που προέκυψαν από τη συσχέτιση μεταβλητών (ερωτήσεων) και από την ανάλυση παραγόντων.

 2. Μετά από αυτήν την απαραίτητη, κατά τη γνώμη μας, διευκρίνιση, μπαίνουμε κατευθείαν στο θέμα της εισήγησης, παραθέτοντας πρώτα τα πορίσματα που προέκυψαν από τη μέθοδο των διασταυρωμένων πινάκων, δηλαδή από τη συσχέτιση των ανεξαρτήτων και εξαρτημένων μεταβλητών (ερωτήσεων)[5]. Η ανάλυση των δεδομένων με τη μέθοδο αυτή έδειξε τα παρακάτω πορίσματα[6]:

α) Φύλο

  Από τη συσχέτιση της μεταβλητής (ερώτησης) του φύλου με όλες τις άλλες ενδεικνυόμενες[7] ανεξάρτητες και εξαρτημένες μεταβλητές (ερωτήσεις) του ερωτηματολογίου διαπιστώθηκαν τα παρακάτω:

•   Οι γυναίκες Διευθυντές σε σύγκριση με τους άντρες είναι λιγότερες. Τις θέσεις διευθυντών σχολικών μονάδων τις στελεχώνουν οι άνδρες περισσότερο παρά οι γυναίκες (πίν. 1 )[8].

• Οι άνδρες εκπαιδευτικοί γνωρίζουν τόσο την εκπαιδευτική νομοθεσία γενικά όσο και τη νομοθεσία που αναφέρεται ειδικά στη σχολική μονάδα καλύτερα από τις γυναίκες συναδέλφους τους (πίν. 2 και πίν. 3).

• Οι γυναίκες εκπαιδευτικοί, σε σύγκριση πάντα με τους άνδρες συναδέλφους τους, δε θεωρούν τόσο αποτελεσματική όσο οι άνδρες τη συνεργασία του Διευθυντή του δημοτικού σχολείου με το σύλλογο διδασκόντων (πίν.4).

β) Κατηγορία εκπαιδευτικού

  Από τη συσχέτιση της μεταβλητής (ερώτησης) κατηγορία εκπαιδευτικού με όλες τις άλλες ενδεικνυόμενες ανεξάρτητες και εξαρτημένες μεταβλητές (ερωτήσεις) του ερωτηματολογίου εξακριβώθηκαν τα παρακάτω:

•  Οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων, ανεξάρτητα από τον τόπο υπηρεσίας τους, έχουν πολλά χρόνια εκπαιδευτικής υπηρεσίας. Δηλαδή Διευθυντές σχολικών μονάδων γίνονται ως επί το πλείστον εκείνοι οι εκπαιδευτικοί που έχουν πολλά χρόνια εκπαιδευτικής υπηρεσίας (πίν. 5).

•  Οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων, όπως φάνηκε σε προηγούμενή μας αναφορά, είναι κυρίως άνδρες και γνωρίζουν την εκπαιδευτική νομοθεσία καλύτερα από τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς (πίν. 6).

• Οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων υποστηρίζουν πιο πολύ από τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς ότι αυτοί (οι Διευθυντές) στο πλαίσιο λειτουργίας των σχολικών τους μονάδων συνεργάζονται με το σύλλογο διδασκόντων (πίν. 7), καθώς επίσης και με τον καθένα εκπαιδευτικό χωριστά (πίν. 8).

•  Οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων υποστηρίζουν πιο πολύ από τους εκπαιδευτικούς που δεν είναι στελέχη εκπαίδευσης ότι παροτρύνουν συχνά τους εκπαιδευτικούς να αναπτύξουν πρωτοβουλία στις διδασκαλίες των μαθημάτων τους (πίν. 9) και ότι ενημερώνουν συχνά το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων για όλα τα έγγραφα που αποστέλλονται στη σχολική μονάδα (πίν. 10).

•  Οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων σε σύγκριση πάντα με τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς είναι σε μεγαλύτερο βαθμό ικανοποιημένοι από τον αριθμό των επισκέψεων που πραγματοποιούνται σε πολιτιστικούς χώρους, όπως μουσεία, θέατρο, κινηματογράφο κλπ. (πίν. 11).Τέλος,

•  οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων διαφωνούν με την πρόταση να επιλέγονται από το σύλλογο διδασκόντων, ενώ οι υπόλοιποι εκπαιδευτικοί συμφωνούν με την πρόταση αυτή (πίν. 12).

γ) Χρόνια Υπηρεσίας

Από τη συσχέτιση της μεταβλητής (ερώτησης) τόπος υπηρεσίας με όλες τις άλλες ενδεικνυόμενες ανεξάρτητες και εξαρτημένες μεταβλητές (ερωτήσεις) του ερωτηματολογίου διαφάνηκαν τα παρακάτω:

•  Οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων του Νομού Καβάλας έχουν πιο πολλά χρόνια εκπαιδευτικής υπηρεσίας από τους εκπαιδευτικούς και τους Διευθυντές των δημοτικών σχολείων του Νομού Δράμας (πίν. 13).

•  Οι εκπαιδευτικοί με πολλά χρόνια υπηρεσίας, σε σύγκριση με αυτούς που έχουν λίγα, υποστηρίζουν ότι η συνεργασία του Διευθυντή με τον καθένα εκαπιδευτικό χωριστά είναι αποτελεσματική (πίν. 14). Τέλος,

•  Οι εκπαιδευτικοί με πολλά χρόνια υπηρεσίας, σε αντίθεση με αυτούς που έχουν λίγα, είναι της άποψης ότι οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων εποπτεύουν συχνά την τήρηση του ωρολογίου προγράμματος (πίν. 15).

δ) Τόπος υπηρεσίας

  Από τη συσχέτιση της μεταβλητής (ερώτησης) χρόνια υπηρεσίας με όλες τις άλλες ενδεικνυόμενες ανεξάρτητες και εξαρτημένες μεταβλητές (ερωτήσεις) του ερωτηματολογίου διαφάνηκαν τα παρακάτω:

•   οι εκπαιδευτικοί και οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων του Νομού Καβάλας υποστηρίζουν πιο πολύ από τους εκπαιδευτικούς και τους Διευθυντές των δημοτικών σχολείων του Νομού Δράμας ότι η συνεργασία του Διευθυντή με το Σχολικό Σύμβουλο είναι αποτελεσματική (πίν. 16) και ότι η πολιτεία δεν τους βοηθά σε μεγάλο βαθμό στην προστασία των σχολικών τους μονάδων (πίν. 17).   

  3. Στη συνέχεια παραθέτουμε μερικά ακόμη πορίσματα της έρευνας που προέκυψαν από την ανάλυση των δεδομένων που έγινε με τη μέθοδο της παραγοντικής ανάλυσης. Από τη μέθοδο αυτή προέκυψαν 13 παράγοντες που εξηγούν το 73,3% της συνολικής διακύμανσης[9]. Από την ανάλυση των 13 παραγόντων προκύπτουν τα εξής πορίσματα:

1.   Αυτοί που υποστηρίζουν ότι ο Διευθυντής στο πλαίσιο λειτουργίας της σχολικής μονάδας συνεργάζεται με το σύλλογο διδασκόντων, υποστηρίζουν επίσης ότι γνωρίζουν καλά την εκπαιδευτική νομοθεσία και ότι η συνεργασία που έχει ο Διευθυντής με το σύλλογο διδασκόντων,  με τον καθένα εκπαιδευτικό χωριστά, με το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων, με τους εκπροσώπους των μαθητών, με τους Σχολικούς Συμβούλους και με τους Προϊσταμένους Διεύθυνσης και Γραφείων είναι αποτελεσματική. Επίσης, πιστεύουν ότι ο Διευθυντής παροτρύνει τους εκπαιδευτικούς να συνεργάζονται μεταξύ τους, με τους γονείς των μαθητών, με τους μαθητές, καθώς και ότι ο Διευθυντής παροτρύνει τους εκπαιδευτικούς να αναπτύξουν πρωτοβουλίες στις διδασκαλίες των μαθημάτων τους. Ακόμη, νομίζουν ότι ο Διευθυντής επικοινωνεί με τους εκπαιδευτικούς γραπτά, ότι ενημερώνει το σύλλογο διδασκόντων για τα έγγραφα που αφορούν στη σχολική μονάδα, ότι εποπτεύει συχνά την τήρηση του αναλυτικού προγράμματος καθώς και ότι κάνει συχνά στο τέλος της σχολικής χρονίας την αποτίμηση του έργου που είχε προγραμματίσει στην αρχή αυτής ( Παράγοντας 1, πίν. 18).

2.  Όσοι υποστηρίζουν ότι ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας καλεί συχνά ειδικούς για να ενημερώσουν τους μαθητές σε θέματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας κ.ά., υποστηρίζουν επίσης ότι ο Διευθυντής συνεργάζεται πολύ συχνά με τους Προϊσταμένους Γραφείων και ότι η συνεργασία αυτή είναι πολύ αποτελεσματική, ότι ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας παροτρύνει συχνά τους εκπαιδευτικούς να αναλάβουν πρωτοβουλίες για να συνεργαστούν μεταξύ τους, να αναπτύξουν πρωτοβουλίες στις διδασκαλίες των μαθημάτων τους, ότι ο Διευθυντής οργανώνει επιμορφωτικά σεμινάρια για τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς, ότι ενημερώνει τους εκπαιδευτικούς και τους γονείς για τα έγγραφα που αφορούν στη σχολική μονάδα και ότι είναι ικανοποιημένοι από τις επισκέψεις που πραγματοποιεί η σχολική μονάδα τους σε πολιτιστικούς και κοινωφελείς χώρους (Παράγοντας 2, πίν. 19).

3. Όσοι θεωρούν ότι η υλικοτεχνική υποδομή είναι σημαντική για την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου και του έργου του Διευθυντή της σχολικής μονάδας, θεωρούν επίσης ότι η εκπαιδευτική νομοθεσία που αναφέρεται στη σχολική μονάδα συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην εύρυθμη λειτουργία της, ότι η συνεργασία του Διευθυντή με τους Προϊσταμένους Γραφείων είναι πολύ αποτελεσματική, ότι ο Διευθυντής εποπτεύει συχνά την τήρηση του αναλυτικού προγράμματος, ότι θεωρούν πάρα πολύ χρήσιμες τις νέες τεχνολογίες και ότι, τέλος, η επαρκής οικονομική στήριξη από την πλευρά της πολιτείας συμβάλλει στην αναβάθμιση του έργου του Διευθυντή της σχολικής μονάδας. Η παραπάνω κατηγορία των εκπαιδευτικών και των στελεχών εκπαίδευσης δεν είναι όμως ικανοποιημένη από τον αριθμό επισκέψεων που πραγματοποιεί η σχολική τους μονάδα σε κοινωφελείς χώρους, καθώς επίσης  και από την υλικοτεχνική υποδομή της σχολικής μονάδας (Παράγοντας 3, πίν. 20).

4. Όσοι υποστηρίζουν ότι ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας ενημερώνει το σύλλογο γονέων και κηδεμόνων για τα έγγραφα που αφορούν στη σχολική μονάδα, πιστεύουν επίσης ότι ο Διευθυντής συνεργάζεται στο πλαίσιο λειτουργίας της σχολικής του μονάδας με τους Σχολικούς Συμβούλους και ότι η συνεργασία αυτή είναι πολύ αποτελεσματική, ότι ο Διευθυντής επικοινωνεί με τους εκπαιδευτικούς γραπτά και ότι ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων ενημερώνεται πολύ συχνά από το Διευθυντή της σχολικής μονάδας για όλα τα έγγραφα που αποστέλλονται σε αυτή (Παράγοντας 4, πίν. 21).

5. δείχνει ότι όσοι υποστηρίζουν ότι γνωρίζουν πολύ καλά την εκπαιδευτική νομοθεσία, γνωρίζουν επίσης και τη νομοθεσία που αναφέρεται ειδικά στη σχολική μονάδα. Αυτοί που υποστηρίζουν κάτι τέτοιο είναι οι γυναίκες εκπαιδευτικοί (Παράγοντας 5, πίν. 22).

6. Όσοι θεωρούν πως η συνεργασία του Διευθυντή της σχολικής μονάδας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς είναι αποτελεσματική, θεωρούν επίσης ότι η γνώση της εκπαιδευτικής νομοθεσίας που αναφέρεται στη σχολική μονάδα συμβάλει σε πολύ μεγάλο βαθμό στην εύρυθμη λειτουργία της σχολικής μονάδας, ότι η συνεργασία του Διευθυντή της σχολικής μονάδας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς είναι πολύ σπουδαία, ότι η συνεργασία του Διευθυντή με το σύλλογο διδασκόντων και με τον καθέναν εκπαιδευτικό χωριστά είναι πολύ σπουδαία και πολύ αποτελεσματική αντίστοιχα και ότι, τέλος, ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας στο πλαίσιο λειτουργίας της σχολικής μονάδας συνεργάζεται πολύ συχνά  με τους εκπροσώπους των μαθητών (Παράγοντας 6, πίν. 23).

7. Αυτοί που θεωρούν πως ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας προγραμματίζει στην αρχή της σχολικής χρονιάς πολύ συχνά τους στόχους που θέλει να πετύχει κατά τη διάρκεια αυτής, πιστεύουν επίσης ότι ο Διευθυντής εποπτεύει την τήρηση του ωρολογίου προγράμματος, ότι αποτιμά πολύ συχνά το έργο που επιτελεί καθόλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, ότι οι εκπαιδευτικοί και οι Διευθυντές των δημοτικών σχολείων είναι σε μεγάλο βαθμό ικανοποιημένοι από τις επισκέψεις που πραγματοποιούνται σε πολιτιστικούς και κοινωφελείς χώρους και ότι, τέλος, συμφωνούν πως η 12χρονη[10] εκπαιδευτική πείρα οφείλει να αποτελεί βασική προϋπόθεση για να γίνει κανείς Διευθυντής σχολικής μονάδας (Παράγοντας 7, πίν. 24).

8.  Οι εκπαιδευτικοί από το Νομό Καβάλας πιστεύουν πως ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας στο πλαίσιο λειτουργίας της σχολικής μονάδας συνεργάζεται με τους Σχολικούς Συμβούλους και ότι η συνεργασία αυτή είναι αποτελεσματική. Δεν πιστεύουν όμως ότι συνεργάζεται πολύ συχνά με τους εκπροσώπους των μαθητών. Επίσης δεν είναι ικανοποιημένοι από τον αριθμό των επισκέψεων σε κοινωφελείς χώρους (Παράγοντας 8, πίν. 25).

9. Οι εκπαιδευτικοί και τα στελέχη εκπαίδευσης που έχουν πολλά χρόνια υπηρεσίας, γνωρίζουν την εκπαιδευτική νομοθεσία που αναφέρεται στη σχολική μονάδα και είναι σε μικρό βαθμό ικανοποιημένοι από τη βοήθεια της πολιτείας, σχετικά με την προστασία των σχολικών τους μονάδων (Παράγοντας 9, πίν. 26).

10.  Όσοι θεωρούν ότι ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας ενημερώνει συχνά το σύλλογο διδασκόντων για τα έγγραφα που αφορούν ειδικά στη σχολική μονάδα, πιστεύουν επίσης ότι ενημερώνονται και για όλα τα έγγραφα που αποστέλλονται στη σχολική μονάδα και ότι ο Διευθυντής παροτρύνει συχνά τους εκπαιδευτικούς της σχολικής του μονάδας να συνεργάζονται μεταξύ τους (Παράγοντας 10, πίν. 27).

11.  Όσοι υποστηρίζουν ότι ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας καλόν είναι να επιλέγεται από το σύλλογο διδασκόντων, πιστεύουν ότι η επαρκής οικονομική στήριξη συμβάλει στην αναβάθμιση του έργου του Διευθυντή της σχολικής μονάδας, ότι είναι ικανοποιημένοι σε μεγάλο βαθμό από την υλικοτεχνική υποδομή της σχολικής μονάδας και από τον αριθμό επισκέψεων που πραγματοποιούνται σε κοινωφελείς χώρους (Παράγοντας 11, πίν. 28).

12.  Όσοι θεωρούν ότι ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας καλό είναι να επιλέγεται από το σύλλογο διδασκόντων, πιστεύουν επίσης ότι είναι ικανοποιημένοι σε μεγάλο βαθμό από την υλικοτεχνική υποδομή της σχολικής μονάδας, δεν πιστεύουν όμως ότι ο Διευθυντής εποπτεύει την τήρηση του ωρολογίου προγράμματος και ότι η συνεργασία του Διευθυντή της σχολικής μονάδας με τους Σχολικούς Συμβούλους είναι αποτελεσματική (Παράγοντας 12, πίν. 29).  Τέλος,

13.  Όσοι θεωρούν ότι ο Διευθυντής της σχολικής μονάδας διοργανώνει συχνά πολιτιστικές και άλλες εκδηλώσεις, πιστεύουν επίσης ότι συνεργάζεται με το σύλλογο διδασκόντων και ότι η συνεργασία αυτή είναι αποτελεσματική. Δε θεωρούν όμως ότι η πολιτεία τους βοηθά σε μεγάλο βαθμό στην προστασία της σχολικής μονάδας (Παράγοντας 13, πίν. 30).

Τα παραπάνω πορίσματα νομίζουμε πως θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμα στους διάφορους φορείς της εκπαιδευτικής κοινότητας, στους ειδήμονες καθώς επίσης και στους ιθύνοντες της εκπαιδευτικής πολιτικής, ώστε να βοηθηθούν οι ίδιοι οι Διευθυντές στο έργο τους και να αναβαθμιστεί το παρεχόμενο έργο στη σχολική μονάδα, μια που αυτοί αποτελούν βασικό μοχλό της αποτελεσματικότητας του Σχολείου.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας. 

Ενδεικτική ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ (αγγλικό αλφάβητο)

  - Αγγελόπουλου, Η. κ.ά., «Αντιλήψεις Διευθυντών σχολικών μονάδων Ν. Αχαΐας για το ρόλο του σύγχρονου Διευθυντή στη σχολική κοινότητα: ποσοτική και ποιοτική έρευνα», άρθρο στο περιοδικό: Παιδαγωγική Επιθεώρηση, τ. 33, 2002, σσ. 72-94.

- Ανδρέου, Απ.,  Μαντζούφα, Π.,  Θέματα Οργάνωσης και Διοίκησης της Εκπαίδευσης και της Σχολικής Μονάδας, Αθήνα 1999, εκδόσεις Νέα Σύνορα.

- Βάμβουκα, Μιχ., Εισαγωγή στην Ψυχοπαιδαγωγική έρευνα και μεθοδολογία, Αθήνα 1991, εκδόσεις Γρηγόρη.

- Χατζηδήμου, Δ., Εισαγωγή στη Θεματική της Διδακτικής, Θεσσαλονίκη, 1987, εκδόσεις Γιαχούδη- Γιαπούλη.

- Χατζηδήμου, Δ.,  Οι κατ’ οίκον εργασίες των μαθητών, Θεσσαλονίκη 1995, εκδοτικός οίκος Α/φών Κυριακίδη.

- Χατζηδήμου, Δ., Εισαγωγή στην Παιδαγωγική – θέσεις, αντιθέσεις και προβληματισμοί, Θεσσαλονίκη 2000, γ’ έκδοση, εκδοτικός οίκος Α/φών Κυριακίδη.

- Χατζηδήμου, Δ., Ταρατόρη, Ελ.,  Η προετοιμασία μαθήματος από τη σκοπιά των εκπαιδευτικών, Θεσσαλονίκη 1992, εκδοτικός οίκος Α/φών Κυριακίδη.

- Χιουρέα, Δ.,  «Η επιλογή διευθυντών και προϊσταμένων στην εκπαίδευση και η λειτουργία των συλλόγων των διδασκάλων», άρθρο στο: περιοδικό Σχολείο και Ζωή, τχ. 10, έτος 34, 1986, σσ.297-298.

- Cohen, L., Manion, L., Μεθοδολογία Εκπαιδευτικής Έρευνας, Αθήνα 1997, εκδόσεις Έκφραση.

- Φίλια, Β., Εισαγωγή στη μεθοδολογία και τις τεχνικές των κοινωνικών ερευνών, Αθήνα 1977.

- Κωτσίκη, B.,  Οργάνωση και Διοίκηση της Εκπαίδευσης, β΄ έκδοση,  Αθήνα 1993,  εκδόσεις Έλλην.

- Koenig, R., Handbuch der Empirischen Sozialforschung, Band 2, Stuttgart 1973.

- Nisbet J. D., Entwilstle, N. J., Μέθοδοι για εκπαιδευτικές έρευνες (μετ. Παιδαγωγικού Ινστιτούτου Κύπρου), Λευκωσία 1978.

- Πανούση, Γ.,  «Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στη Διοίκηση της Εκπαίδευσης», άρθρο στο: περιοδικό Σύγχρονη Εκπαίδευση, τχ. 70, 1993, σσ. 31-33.

- Παρασκευόπουλου, Ι.,  Στοιχεία Περιγραφικής και Επαγωγικής Στατιστικής, Αθήνα 1984.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

(επιστολή και ερωτηματολόγιο)

Θεσσαλονίκη, Απρίλιος 2001

  Αγαπητέ/ή συνάδελφε,

Διεξάγουμε μία έρευνα που σκοπό έχει να διερευνήσει τη συμβολή του/της Διευθυντή/-ντριας της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και Δευτεροβάθμιας Eκπαίδευσης στην αναβάθμιση της Σχολικής Μονάδας.

Η έρευνα αυτή δεν είναι δυνατή χωρίς τη δική σας συμβολή, που συνίσταται στη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου που έχετε στα χέρια σας.

Παρακαλούμε να απαντήσετε ατομικά σε όλες τις ερωτήσεις που ακολουθούν , δίνοντας μία απάντηση σε κάθε ερώτηση. Η απάντηση θα δοθεί βάζοντας ένα σταυρό μέσα στο τετραγωνάκι που βρίσκεται μπροστά από την ερώτηση που επιλέγετε.΄Οπου υπάρχει η ένδειξη «με σειρά προτεραιότητας», μπορείτε να δώσετε μία ή περσσότερες απαντήσεις, αριθμώντας τις με 1,2,3, κλπ. χωρίς σταυρό.

Το ερωτηματολόγιο είναι ανώνυμο και προορίζεται αποκλειστικά και μόνο για ερευνητική χρήση. Είμαστε βέβαιοι πως θα ανταποκριθείτε στην έκκλησή μας.

Ευχαριστούμε θερμά 

            Πέλα  Α. Στραβάκου

            Υποψήφια Διδάκτωρ του Π.Τ.Δ.Ε. του Δ.Π.Θ.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

1.    Φύλο  :

1. : Άνδρας

2. : Γυναίκα

2. Κατηγορία  Εκπαιδευτικού:

1. : Εκπαιδευτικός Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

2. : Εκπαιδευτικός Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

3. : Διευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

4. : Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

5. : ΥποΔιευθυντής Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

6. : ΥποΔιευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

7. : Σχολικός Σύμβουλος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

8. : Σχολικός Σύμβουλος Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

9. : Προϊστάμενος  Γραφείου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

10. : Προϊστάμενος  Γραφείου Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

11. : Προϊστάμενος Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης

12. : Προϊστάμενος Διεύθυνσης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης

3. Ειδικότητα Εκπαιδευτικού (για τους Εκπαιδευτικούς της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης):…………………………..........…….

4. Χρόνια υπηρεσίας :

1. : 1-6

2. : 7-12

3. : 13-18

4. : 19-24

5. : πάνω από 25

5.  Τόπος υπηρεσίας: …………………………………………..............………………………

6. Αν είστε Διευθυντής/ντρια γράψτε τα χρόνια υπηρεσίας σας σε αυτή τη  θέση:…………………………………………………………………………...................…

7.   Άλλες σπουδές:

1.  Άλλο πτυχίο Ανώτατης Σχολής – ποιο;

2.  Διδασκαλείο (Μαράσλειο κλπ.)

3.  Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Α’ Κύκλου

4.  Διδακτορικό Δίπλωμα  

8. Επιμόρφωση : να γράψετε πού επιμορφωθήκατε (ΣΕΛΔΕ, ΣΕΛΜΕ, ΠΕΚ, Πανεπιστήμιο ή αλλού και πού), για πόσο χρονικό διάστημα και σε ποια προγράμματα:……………………………………………................…….............................

9.      Πόσο καλά γνωρίζετε την Εκπαιδευτική Νομοθεσία γενικά; (Μία απάντηση)

1. Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2. Καθόλου

3. Λίγο

4. Καλά            

5. Πολύ καλά

10.   Πόσο καλά γνωρίζετε την Εκπαιδευτική Νομοθεσία που αναφέρεται ειδικά στη Σχολική Μονάδα; (Μία απάντηση)

1.  Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2.  Καθόλου

3.  Λίγο

4.  Καλά                

5.  Πολύ καλά

11.  Σε ποιο βαθμό συμβάλλει στην εύρυθμη λειτουργία της Σχολικής Μονάδας η Εκπαιδευτική Νομοθεσία που αναφέρεται ειδικά στη Σχολική Μονάδα; (Μία απάντηση)

1.  Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω        

2.  Καθόλου

3.  Σε πολύ μικρό βαθμό

4.  Σε μικρό βαθμό

5.  Σε μεγάλο βαθμό

6. Σε πολύ μεγάλο βαθμό

12. Πόσο σπουδαία θεωρείτε την συνεργασία του/της Διευθυντή/ντριας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της  Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

13. Πόσο αποτελεσματική θεωρείτε την συνεργασία του/της Διευθυντή/ντριας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς της  Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση για κάθε στήλη)

14. Πόσο συχνά συνεργάζεται ο/η Διευθυντής/ντρια με το σύλλογο των διδασκόντων στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

15. Πόσο αποτελεσματική θεωρείται τη συνεργασία με το σύλλογο των διδασκόντων στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

16. Πόσο συχνά συνεργάζεται ο/η Διευθυντής/ντρια με καθέναν από τους εκπαιδευτικούς χωριστά; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

17. Πόσο αποτελεσματική θεωρείται τη συνεργασία με καθέναν από τους εκπαιδευτικούς χωριστά; (Μία απάντηση)

18. Πόσο συχνά συνεργάζεται ο/η Διευθυντής/ντρια με το σύλλογο Γονέων/Κηδεμόνων στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

19. Πόσο αποτελεσματική θεωρείται τη συνεργασία με το σύλλογο Γονέων/Κηδεμόνων στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

20. Πόσο συχνά συνεργάζεται ο/η Διευθυντής/ντρια με τους εκπροσώπους των μαθητών στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

21. Πόσο αποτελεσματική θεωρείται τη συνεργασία με τους εκπροσώπους των μαθητών στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

22. Πόσο συχνά συνεργάζεται ο/η Διευθυντής/ντρια με τους Σχολικούς Συμβούλους στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

23. Πόσο αποτελεσματική θεωρείται τη συνεργασία με τους Σχολικούς Συμβούλους στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

24. Πόσο συχνά συνεργάζεται ο/η Διευθυντής/ντρια με τους Προϊστάμενους Γραφείων στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

25. Πόσο αποτελεσματική θεωρείται τη συνεργασία με τους Προϊστάμενους Γραφείων στο πλαίσιο λειτουργίας της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

26.  Πόσο συχνά παροτρύνει ο/η Διευθυντής/ντρια τους εκπαιδευτικούς να συνεργάζονται μεταξύ τους (π.χ. ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τη μεθόδευση της διδασκαλίας, την αντιμετώπιση προβληματικών συμπεριφορών των μαθητών κ.ο.κ.); (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

27. Πόσο συχνά παροτρύνει ο/η Διευθυντής/ντρια τους εκπαιδευτικούς να συνεργάζονται με τους γονείς των μαθητών  (π.χ. ενημέρωση γονέων σχετικά με την επίδοση των παιδιών τους, προτάσεις για τη βελτίωση αυτής καθώς επίσης και για την αντιμετώπιση προβληματικών συμπεριφορών των μαθητών κ.ο.κ.); (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

28. Πόσο συχνά παροτρύνει ο/η Διευθυντής/ντρια τους εκπαιδευτικούς να συνεργάζονται με τους μαθητές  (π.χ. ενημέρωση μαθητών για την πορεία τους στα μαθήματα, προτάσεις για τη βελτίωση αυτής καθώς επίσης και για την αντιμετώπιση προβλημάτων μέσα στο Σχολείο και έξω από αυτό  κ.ο.κ.); (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

 2  : Καθόλου

 3  : Σπάνια

 4  : Λίγο          

 5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

29. Πόσο συχνά παροτρύνει ο/η Διευθυντής/ντρια τους εκπαιδευτικούς να αναπτύξουν πρωτοβουλία στη διδασκαλία των μαθημάτων τους; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

30. Πόσο συχνά οργανώνει ο/η Διευθυντής/ντρια επιμορφωτικά σεμινάρια για την ενημέρωση των εκπαιδευτικών μέσα στη Σχολική Μονάδα; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

31. Πόσο συχνά οργανώνει ο/η Διευθυντής/ντρια εκδηλώσεις για να ενημερωθούν οι  γονείς των μαθητών της Σχολικής  Μονάδας σε θέματα παιδαγωγικής και ψυχολογικής φύσης (π.χ. συμπεριφορά γονέων, προβλήματα παιδικής ηλικίας, μαθησιακές δυσκολίες κ.ο.κ.); (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

32. Πόσο συχνά καλούνται ειδικοί για να ενημερώνουν  τους μαθητές της Σχολικής  Μονάδας σε θέματα  Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αγωγής Υγείας κ.ά.; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

33. Πόσο συχνά επικοινωνεί γραπτά ο/η Διευθυντής/ντρια με τους εκπαιδευτικούς της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

34. Πόσο συχνά επικοινωνεί προφορικά ο/η Διευθυντής/ντρια με τους εκπαιδευτικούς της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

35. Πόσο συχνά ενημερώνεται ο Σύλλογος των Διδασκόντων για όλα τα έγγραφα που αποστέλλονται στη Σχολική Μονάδα; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

36. Πόσο συχνά ενημερώνεται ο Σύλλογος των Διδασκόντων για τα έγγραφα που αφορούν στη Σχολική Μονάδα ειδικότερα; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

37. Πόσο συχνά ενημερώνεται ο Σύλλογος Γονέων/Κηδεμόνων για όλα τα έγγραφα που αποστέλλονται στη Σχολική Μονάδα; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

38. Πόσο συχνά ενημερώνεται ο Σύλλογος Γονέων/Κηδεμόνων για τα έγγραφα που αφορούν στη Σχολική Μονάδα ειδικότερα; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

39. Πόσο συχνά εποπτεύεται η τήρηση  του Αναλυτικού προγράμματος; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

40. Πόσο συχνά εποπτεύεται η τήρηση του Ωρολόγιου προγράμματος; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

6  : Πολύ συχνά

41. Ποια από τα παρακάτω μέσα διαπαιδαγώγησης θεωρείτε ποιο σημαντικά για την επιβολή της πειθαρχίας στη Σχολική Μονάδα; (Μία ή περισσότερες απαντήσεις με σειρά προτεραιότητας)

1  : ΄Επαινος

2  : Αμοιβή

3  : Τιμωρία

4  : Παράδειγμα

5  : Παιχνίδι

6  : Αφαίρεση λόγου

7  : Εθισμός

8  : Απειλή     

16  : Διαταγή

10  : Απαγόρευση

11  : Άμιλλα

12  : Συμβουλή

42. Πόσο συχνά προγραμματίζει ο/η Διευθυντής/ντρια στην αρχή της σχολικής χρονιάς τους στόχους που σκοπεύει να πετύχει κατά τη διάρκεια αυτής; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Ποτέ

3  : Σπάνια    

4  : Συνήθως              

5  : Πάντα

43. Πόσο συχνά γίνεται αποτίμηση στο τέλος της σχολικής χρονιάς του έργου που είχε προγραμματιστεί στην αρχή; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Ποτέ

3  : Σπάνια    

4  : Συνήθως              

5  : Πάντα

44. Σε ποιο βαθμό είστε ικανοποιημένος/η από τον αριθμό των επισκέψεων που πραγματοποιούνται σε πολιτιστικούς χώρους, όπως μουσεία, θέατρο, κινηματογράφο, εκθέσεις κ.ο.κ. ; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου       

3  : Σε πολύ μικρό βαθμό

4  : Σε μικρό βαθμό

5  : Σε μεγάλο βαθμό       

6  : Σε πολύ μεγάλο βαθμό

45. Σε ποιο βαθμό είστε ικανοποιημένος/η από τον αριθμό των επισκέψεων που πραγματοποιούνται σε κοινωφελείς χώρους, όπως κοινωνικά ιδρύματα, ειδικά σχολεία κ.ο.κ. ; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου       

3  : Σε πολύ μικρό βαθμό

4  : Σε μικρό βαθμό

5  : Σε μεγάλο βαθμό       

6  : Σε πολύ μεγάλο βαθμό

46. Πόσο συχνά διοργανώνει η Σχολική σας Μονάδα εκδηλώσεις (π.χ θεατρικές, μουσικές κ.ο.κ.); (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Σπάνια

4  : Λίγο          

5  : Συχνά        

 6  : Πολύ συχνά

47. Συμφωνείτε ότι η 12χρονη εκπαιδευτική πείρα πρέπει να αποτελεί βασική προϋπόθεση  για να γίνει κανείς Διευθυντής/ντρια Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Διαφωνώ απόλυτα

3  : Διαφωνώ

4  : Συμφωνώ

5  : Συμφωνώ απόλυτα

48. Ποια από τα παρακάτω κριτήρια θεωρείτε πιο σημαντικά για την επιλογή του/της Διευθυντή/ντριας Σχολικής Μονάδας; (Μία ή περισσότερες απαντήσεις με σειρά προτεραιότητας)

1. Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2. Συμμετοχή σε Υπηρεσιακά Συμβούλια

3. Συμμετοχή σε Επιστημονικά Συνέδρια

4. Συμμετοχή σε Επιτροπές εκπαιδευτικών θεμάτων

5. Συμμετοχή σε Επιμορφωτικά Σεμινάρια

6. Διδακτική κατάρτιση

7. Παιδαγωγική κατάρτιση

8. Επιστημονική κατάρτιση

9. Εκπαιδευτική πείρα

10. Διοικητική πείρα

11. Συγγραφικό και ερευνητικό έργο

12. Ηγετικά χαρίσματα (π.χ.  να εκφράζεται με ακρίβεια, να είναι αισιόδοξος, ήρεμος, να  εμπνέει εμπιστοσύνη, να διαθέτει αυτοπεποίθηση, να έχει σαφή εικόνα του στόχου)     

13.  Ξένες Γλώσσες

14.  Σπουδές στον κλάδο της Διοίκησης ( management) της Εκπαίδευσης

15. 15  : ΄Αλλο, ποιο;…………...……………………………………………………….

49. Συμφωνείτε με την πρόταση ο/η Διευθυντής/ντρια να επιλέγεται από το σύλλογο των διδασκόντων; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Διαφωνώ απόλυτα

3  : Διαφωνώ

4  : Συμφωνώ

5  : Συμφωνώ απόλυτα

50. Συμφωνείτε με την επί θητεία άσκηση καθηκόντων των Διευθυντών/ντριών; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Διαφωνώ απόλυτα

3  : Διαφωνώ

4  : Συμφωνώ

5  : Συμφωνώ απόλυτα

51. Να αναφέρετε τον τεχνολογικό εξοπλισμό που διαθέτει η Σχολική Μονάδα σας;……………………………………………………………..........…………………..…….

52. Πόσο χρήσιμη θεωρείτε την εισαγωγή των Νέων Τεχνολογιών στη Σχολική Μονάδα; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου

3  : Λίγο

4  : Πολύ             

5  : Πάρα πολύ

53. Σε ποιο βαθμό είστε ικανοποιημένοι από την υλικοτεχνική υποδομή της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου       

3  : Σε πολύ μικρό βαθμό

4  : Σε μικρό βαθμό

5  : Σε μεγάλο βαθμό       

6  : Σε πολύ μεγάλο βαθμό

54. Πόσο σημαντική θεωρείτε την επαρκή υλικοτεχνική υποδομή  για την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού έργου στη Σχολική Μονάδα; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου σημαντική

3  : Λίγο σημαντική

4  : Σημαντική             

5  : Πολύ σημαντική

55. Σε ποιο βαθμό συμβάλλει η επαρκής οικονομική στήριξη από την πλευρά της πολιτείας στην αναβάθμιση του έργου του/της Διευθυντή/ντριας; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ

2  : Καθόλου       

3  : Σε πολύ μικρό βαθμό

4  : Σε μικρό βαθμό

5  : Σε μεγάλο βαθμό       

6  : Σε πολύ μεγάλο βαθμό

56. Ποια άλλη μορφή στήριξης θα ζητούσατε προκειμένου να βοηθηθεί ο/η Διευθυντής/ντρια στην αναβάθμιση της Σχολικής Μονάδας;

57. Από ποιους φορείς θα ζητούσατε βοήθεια προκειμένου να βοηθηθεί ο/η Διευθυντής/ντρια στην αναβάθμιση της Σχολικής Μονάδας;

58. Ποιες ενέργειες έχουν γίνει για την προστασία της Σχολικής Μονάδας; (Να τις αναφέρετε)……………………………….............……………………………………………..

59. Σε ποιο βαθμό σας βοηθά η πολιτεία στην προστασία της Σχολικής Μονάδας; (Μία απάντηση)

1  : Δεν απαντώ / Δε γνωρίζω

2  : Καθόλου       

3  : Σε πολύ μικρό βαθμό

4  : Σε μικρό βαθμό

5  : Σε μεγάλο βαθμό       

6  : Σε πολύ μεγάλο βαθμό

60. Ποια προβλήματα αντιμετωπίζει ο/η Διευθυντής/ντρια  στο έργο του/της;

61. Πώς αντιμετωπίζονται τα προβλήματα που συναντά ο/η Διευθυντής/ντρια  στο έργο του/της;

Ευχαριστούμε πολύ για τη συμμετοχή σας

Πέλα  Α. Στραβάκου